De huidaandoening Vitiligo

Vitiligo is een aandoening waarbij de pigmentcellen in de huid verdwijnen. Dit leidt tot witte, scherp begrensde vlekken op de huid. Deze huidverkleuring is niet pijnlijk of besmettelijk, maar kan wel opvallend zijn en invloed hebben op hoe iemand zich voelt. Deze huidaandoening kan op elke leeftijd ontstaan en komt zowel bij mannen als vrouwen voor. Hieronder lees je wat vitiligo is, wat mogelijke oorzaken zijn, hoe de diagnose wordt gesteld en welke behandelingen mogelijk zijn.

Wat is Vitiligo?

Vitiligo is een huidaandoening waarbij de pigmentcellen (melanocyten) in de huid kapotgaan, waardoor ze geen melanine meer aanmaken. Melanine is de stof die de huidskleur bepaalt, maar ook de kleur van je haar en irissen. Door het verlies van pigment ontstaan er melkwitte plekken in verschillende vormen op de huid. Soms is de grens van deze vlekken heel duidelijk zichtbaar doordat er een donkere rand omheen zit, die de vitiligo vlekken van de normale, gepigmenteerde huid scheidt.

De huidziekte Vitiligo komt voor bij ongeveer 0,5 tot 2% van de bevolking en treft mannen en vrouwen even vaak. Ongeveer de helft van de mensen krijgt deze aandoening vóór hun twintigste levensjaar. Bij 70 tot 80% ontstaat de aandoening vóór het dertigste levensjaar.

Verschillende vormen van Vitiligo

Er bestaan verschillende vormen:

• Vitiligo vulgaris (symmetrisch): de meest voorkomende vorm, met vlekken aan beide kanten van het lichaam.

• Vitiligo segmentalis (enkelzijdig): bij deze vorm heb je vlekken op één deel van je lichaam, bijvoorbeeld op één schouder of op één helft van je gezicht. Deze vlekken kunnen groter worden, maar stoppen na verloop van tijd met groeien. De vlekken verspreiden zich niet verder naar andere delen van het lichaam.

• Vitiligo universalis: bijna het hele lichaam is pigmentloos, met minder dan 10% gepigmenteerde huid.

• Acrale vitiligo: vlekken op de uiteinden zoals vingers, tenen, armen en benen.

• Acrofaciale vitiligo: kijkt op de acrale vorm, maar dan ook met vlekken in het gezicht.

Vitiligo symptomen

Deze huidaandoening geeft meestal weinig lichamelijke klachten, maar kan wel emotioneel moeilijk zijn. De witte plekken vallen vaak op, wat bij sommige mensen kan leiden tot onzekerheid, verdriet of het vermijden van sociale situaties. Hoewel de plekken soms wat droger of gevoeliger zijn, veroorzaken ze doorgaans geen pijn of jeuk. Wel zijn ze gevoeliger voor zonlicht en kunnen daardoor sneller verbranden. Daarnaast is er een iets verhoogde kans op het ontwikkelen van andere auto-immuunziekten, zoals schildklieraandoeningen, diabetes, reuma en astma, al komt dit in de praktijk niet vaak voor.

Hoe kun je Vitiligo herkennen?

Deze huidaandoening herken je aan scherp begrensde, pigmentloze witte vlekken. Wanneer deze vlekken op behaarde gebieden voorkomen, kunnen ook de haren op die plekken wit worden.

Veelvoorkomende plekken zijn:

• Het gezicht, rondom de mond, neus en ogen

• Handen en voeten

• Oksels

• Rondom de geslachtsdelen en anus

• Op drukplaatsen, zoals ellebogen en knieën

Bij beginnende vitiligo zie één of meerdere witte vlekken met scherpbegrensde randen, omgeven door normale huid. Deze vlekken kunnen variëren van een paar millimeter tot een paar centimeter en worden meestal geleidelijk aan groter. Ook kunnen deze zich over de rest van je lichaam uitbreiden. Vaak wordt de aandoening in de loop der jaren erger, maar het kan ook spontaan verbeteren. Dit gebeurt soms op plekken die aan de zon zijn blootgesteld.

Diagnose

De vlekken zijn vrij eenvoudig te herkennen, waardoor de diagnose snel gesteld kan worden. De belangrijkste manieren waarop de diagnose wordt gesteld, zijn:

• Visuele inspectie: de arts kijkt naar de witte plekken zonder pigment.

• Woods lamp (UV-lamp): Onder ultraviolet licht worden de vlekken duidelijker zichtbaar omdat ze fel wit oplichten.

• Medische geschiedenis: De arts vraagt naar het ontstaan van de plekken en familiegeschiedenis van vitiligo of andere auto-immuunziekten.

• Huidbiopsie (zelden nodig): Soms wordt een klein stukje huid weggenomen om onder de microscoop te onderzoeken, maar dit is meestal niet nodig.

• Bloedonderzoek: Soms wordt bloed getest om te kijken of er andere auto-immuunziekten, zoals schildklieraandoeningen, aanwezig zijn.

Vitiligo oorzaak

Vitiligo ontstaat niet bij de geboorte, maar meestal tussen het tiende en dertigste levensjaar. Erfelijkheid speelt een rol: ongeveer 30% van de mensen met deze aandoening heeft familieleden die hetzelfde doormaken. Factoren zoals stress, zonnebrand, huidbeschadiging en zwangerschap kunnen het ontstaan uitlokken.

Vitiligo behandeling

Deze aandoening is niet te genezen, maar er zijn verschillende behandelmethoden die pigmentverlies kunnen tegengaan of de pigmentaanmaak kunnen stimuleren. Hoe goed een behandeling aanslaat, verschilt per persoon.

De behandelingen zijn:

• Corticosteroïdhoudende zalf: deze zalf onderdrukt ontstekingen en kan soms de uitbreiding van vlekken voorkomen. Directe invloed op de pigmentcellen heeft deze zalf echter niet. Bij langdurig gebruik kan de huid dunner worden.

• Ontstekingsremmende tacrolimuszalf: tacrolimuszalf bevat geen corticosteroïden en heeft daarom minder bijwerkingen. De zalf remt ontstekingen en helpt de afbraak van pigment tegen te gaan. Deze zalf werkt vooral goed bij vlekken in het gezicht en wordt vaak voorgeschreven, hoewel het niet officieel als vitiligo behandeling is goedgekeurd.

• UVB-lichttherapie: de meest effectieve behandeling. Bij ongeveer 60% zorgt deze therapie ervoor dat het pigment geheel of grotendeels terugkeert. Meestal zijn er twee bestralingen per week gedurende één jaar nodig. Vaak wordt dit gecombineerd met tacrolimuszalf.

• Pigmenttransplantatie: bij pigmenttransplantatie worden stukjes gepigmenteerde huid op vitiligo vlakken geplaatst. Deze behandeling is alleen geschikt als de vlekken stabiel zijn. Eerst wordt een proeftransplantatie gedaan om te voorkomen dat er nieuwe witte vlekken ontstaan.

Wereld Vitiligo Dag

Elk jaar wordt op 25 juni Wereld Vitiligo Dag gehouden. Deze dag is bedoeld om aandacht te vragen voor deze aandoening en om de bekendheid te vergroten. Door informatie te delen en ervaringen uit te wisselen, hopen patiënten, artsen en organisaties de impact van vitiligo te verminderen en het stigma rondom de aandoening te doorbreken. Wereld Vitiligo Dag stimuleert ook onderzoek naar betere behandelingen en mogelijke genezing.

Vitiligo medicijnen bij Nationale Apotheek

Wil jij je vitiligo behandeling bestellen bij Nationale Apotheek? Schrijf je in bij Nationale Apotheek en laat je medicijnen makkelijk en snel thuisbezorgen. Vraag je (huis)arts om het recept naar ons te sturen. Heb je zelf een recept ontvangen? Mail dit dan naar ons of upload een foto via de Nationale Apotheek-app om je medicijnen te bestellen. Hulp nodig? Neem contact op. Ons team staat voor je klaar.