Syfilis

Wat vaak begint met een rood en hard plekje op de penis, vagina of anus, kan gevaarlijke gevolgen hebben als je deze soa niet laat behandelen. De symptomen van syfilis zijn niet altijd meteen duidelijk. Hierdoor nestelt de bacterie zich ongemerkt in de slijmvliezen en heb je niet door dat je besmet bent met deze seksueel overdraagbare aandoening. Gelukkig is syfilis goed te behandelen. 

Wat is syfilis? 

Syfilis is een seksueel overdraagbare aandoening waarbij de treponema pallidum-bacterie zich nestelt in de slijmvliezen. Slijmvliezen bevinden zich in de vagina, penis, mond en anus. Via seksueel contact kan de bacterie worden overgedragen, waardoor iemand anders kan worden besmet met deze aandoening. In bepaalde gebieden van de wereld komt syfilis vaker voor. Bijvoorbeeld in Afrika, Azië, Zuid- en Midden-Amerika, Rusland en Oost-Europa. De aandoening kan worden overgedragen van moeder op kind tijdens de zwangerschap of bevalling. Het is ook mogelijk om syfilis via bloed over te dragen, bijvoorbeeld door een bloedtransfusie, maar dit komt vrijwel niet voor in Nederland. Meestal wordt syfilis verspreid via seks zonder condoom. Vooral mannen die seks hebben met mannen lopen het meeste risico om besmet te raken in Nederland. Symptomen verschijnen niet altijd, waardoor je deze soa ongemerkt door kunt geven aan een ander. 

Symptomen van syfilis  

De symptomen van syfilis zijn niet altijd zichtbaar, maar kunnen beginnen met een rood en hard plekje op de penis, vagina of anus. Deze zweertjes en vlekjes kunnen na enige tijd over het hele lichaam voorkomen en na lange tijd besmet te zijn zonder syfilis te behandelen, ontstaan ernstige ontstekingen in organen. 

Klachten die 2-12 weken na besmetting kunnen ontstaan: 

• Een rood en hard plekje op de penis, vagina of anus. Het zweertje kan tot een centimeter groot worden en doet meestal geen of weinig pijn.  

• Er kunnen ook zweertjes ontstaan op andere plekken, zoals in je mond of op je vingers. Dikke bulten onder je huid kunnen ontstaan in de buurt van de zweertjes. 

• De zweertjes zijn binnen 1-3 maanden weer weg, maar de soa is nog aanwezig en je bent nog steeds besmettelijk. 

Syfilis-klachten die je 3-8 weken nadat het zweertje ontstond kunt krijgen:  

• Vlekjes over je hele lichaam 

• Een grieperig gevoel, koorts, keelpijn, hoofdpijn, moeheid en gewrichtspijn  

• Haaruitval en kale plekken tussen je haren 

• Witgrijze wratten bij de penis, vagina of anus 

• Oogontsteking 

Laat je syfilis niet behandelen? Dan kunnen er na 2-4 jaar ontstekingen ontstaan in bijna alle organen van je lichaam. Eerst bij je penis, vagina, anus of mond. Later kunnen ontstekingen ontstaan bij het hart, de hersenen, botten, huid en ruggenmerg. Gelukkig is syfilis goed te behandelen, waardoor dit in Nederland bijna niet voorkomt. 

Doe een soa-test 

Net zoals bij hiv wordt syfilis getest door middel van bloedonderzoek. Heb je zweertjes op je lichaam? Dan kan er wat slijm uit het plekje worden gehaald voor onderzoek. Ervaar je syfilis-symptomen, dan kun je meteen testen. Heb je nog geen klachten, dan kun je je 4 weken na de laatste keer seks zonder condoom laten testen. Mocht je ooit eerder een syfilis-infectie hebben gehad, dan is dit altijd terug te vinden in je bloed.

Wil jij je laten testen op syfilis? Regel jouw soa-test snel via Soapoli-online. Bij Soapoli-online werken verpleegkundigen en artsen die jou begeleiden in de zorg. Zij kunnen je ook helpen met andere soa-testen, om bijvoorbeeld hepatitis B, C of gonorroe te testen. Of ga langs bij je huisarts of de GGD voor een soa-test. 

Syfilis behandelen 

De behandeling van syfilis bestaat uit antibiotica. Meestal wordt er een prik van het medicijn Benzylpenicilline gezet. Ben je nog maar kort besmet met deze soa? Dan is 1 injectie voldoende. Heb je al lang syfilis of is het niet zeker hoe lang geleden je besmet bent geraakt? Dan kan het zijn dat je 3 of meer prikken nodig hebt. Ook als je zwanger bent of hiv hebt kan het zijn dat je (meer dan) 3 prikken nodig hebt.  

Een ander medicijn dat gebruikt wordt voor de behandeling van syfilis is Doxycycline. Dit medicijn wordt ingezet als Benzylpenicilline niet kan worden voorgeschreven, bijvoorbeeld bij een allergie. De Doxycyclinetabletten moeten dan tweemaal daags voor 2 weken lang worden geslikt. 

Waarschuw anderen 

Als deze soa niet wordt behandeld, kunnen de gevolgen van syfilis erg schadelijk zijn voor je gezondheid. Waarschuw jouw sekspartners over het risico dat zij en anderen hebben gelopen. Vertel dat je syfilis hebt, zodat ook zij een soa-test kunnen doen en een eventuele behandeling kunnen starten. 

Wil je jouw sekspartners liever anoniem vertellen over je soa-testuitslag? Bij partnerwaarschuwing.nl waarschuw je jouw sekspartners geheel anoniem via sms of e-mail. Bij een positieve soa-test, ontvang je van jouw (huis)arts of verpleegkundige een code waarmee je anderen een bericht kunt sturen via partnerwaarschuwing.nl. 

Vraag om hulp 

Twijfel je of je een soa hebt? Voor betrouwbare soa-zorg kun je kiezen voor Soapoli-online. Ontvang persoonlijk advies van de artsen van Soapoli-online of ga naar de GGD of je huisarts. Heb je vragen over jouw medicijnen? Nationale Apotheek helpt je verder. Neem gerust contact op.