Mpox (apenpokken): klachten, diagnose en behandeling

Mpox is een virusinfectie waarbij pijnlijke bultjes of blaasjes op de huid ontstaan. De ziekte komt regelmatig voor in Nederland.  

Op deze pagina lees je: 

• De belangrijkste symptomen  

• Hoe het virus wordt vastgesteld en behandeld 

• Informatie over de mpox-vaccinatie 

• Wanneer je contact op moet nemen met je huisarts of GGD. 

Wat is mpox? 

Mpox is een infectieziekte veroorzaakt door het mpox-virus. De huid reageert met pijnlijke bultjes of blaasjes, die soms littekens of tijdelijke verkleuringen achterlaten.  

De ziekte komt oorspronkelijk uit West- en Midden-Afrika. Daar wordt het virus van dier op mens overgedragen. Hierna verspreid het virus zich verder tussen mensen. De incubatietijd van mpox is meestal 6 tot 13 dagen.  

Buiten Afrika worden besmettingen vooral gezien bij mannen die seks hebben met mannen. Echter, iedereen kan dit virus krijgen.  

Sinds 2022 vervangt de naam mpox de term apenpokken. 

Is mpox gevaarlijk?  

De meeste infecties verlopen mild. Een ernstiger verloop komt vooral voor bij mensen met een sterk verzwakte afweer, bijvoorbeeld door chemotherapie. 

Varianten van het mpox-virus 

Dit virus bestaat uit twee hoofdgroepen: 1 en 2. Variant 2b veroorzaakte in 2022 een wereldwijde mpox-uitbraak. Dit gebeurde ook in Nederland. 

Variant 2b is de variant die wereldwijd het vaakst voorkomt. Deze variant geeft meestal milde klachten en de meeste mensen herstellen binnen enkele weken. 

Ook circuleert er een nieuwe mpox variant: mpox variant 1b. Deze verspreidt zich mogelijk makkelijker, maar de klachten zijn vergelijkbaar met eerdere varianten. 

Symptomen van mpox 

Het meest kenmerkende mpox-symptoom is huiduitslag. De plekjes beginnen als rode vlekjes, veranderen in bultjes of blaasjes en drogen daarna in tot korstjes. Na 2 tot 3 weken laten de korstjes vanzelf los van de huid. Soms blijft een litteken achter. 

Goed om te weten:  

• Sommige mensen krijgen maar één of enkele plekjes, vooral rond de penis, vagina, anus of schaamstreek. 

• Blaasjes kunnen ook voorkomen op handen, voeten, lippen, in de mond of rond de ogen. 

Tip: heb je veel jeuk? Smeer de plekjes 2 tot 3 keer per dag in met zinkzalf. Paracetamol helpt bij pijn rond de anus. De huisarts kan zo nodig extra medicatie voorschrijven, zoals een crème of zetpillen. 

Veelvoorkomende andere klachten zijn: 

• Koorts 

• Hoofdpijn 

• Spierpijn 

• Gezwollen lymfeklieren 

• Rillingen 

• Moeheid 

Bij sommige mensen verschijnt eerst koorts en daarna de huiduitslag. Bij anderen komt de uitslag als eerste.  

Ontsteking van de endeldarm (proctitis) 

Bij sommige mensen raakt ook de endeldarm ontstoken. Mogelijke klachten zijn:  

• Pijn bij of rond de anus  

• Blaasjes rond of in de anus  

• Zwelling  

• Bloed bij de ontlasting  

• Het gevoel steeds te moeten poepen  

• Pijn bij zitten of poepen 

  
  
  

Is mpox besmettelijk? 

Ja. Mpox is besmettelijk en verspreidt zich vooral door intensief of intiem contact. Het virus zit in blaasjes en wondjes en dringt via je huid of slijmvliezen je lichaam binnen. 

Besmetting gebeurt vaak via: 

• Seks (oraal, vaginaal, anaal) 

• Huid-op-huid contact 

• Nauw contact zoals intensief knuffelen of langdurig dicht op elkaar liggen  

• Heel soms via gedeelde handdoeken of beddengoed  

Of overdracht via druppels in de lucht een rol speelt, is nog niet duidelijk.  

Kan iedereen mpox krijgen? 

Ja, iedereen kan mpox krijgen. De meeste recente meldingen komen van mannen die seks hebben met mannen, vooral bij wisselende seksuele contacten.  

Wat moet ik doen als ik denk dat ik mpox heb? 

Neem direct contact op met de huisarts of GGD in de volgende situaties: 

• Eén of meer blaasjes hebt rond anus, penis, vagina of gezicht én je een man bent die seks heeft met mannen. 

• Je blaasjes krijgt na een verblijf in een Afrikaans land waar dit virus veel voorkomt (zoals de Democratische Republiek Congo). 

• Je had de afgelopen 3 weken seksueel contact met iemand die mpox had. 

Diagnose: wat gebeurt er bij een bevestigde mpox-infectie? 

Bij een bevestigde besmetting moet je in isolatie blijven tot: 

• Alle klachten verdwenen zijn, én 

• Alle korstjes zijn afgevallen. 

Dit duurt meestal 2 tot 3 weken. De GGD geeft duidelijke instructies voor thuisisolatie en bescherming van huisgenoten. Ook wordt bron- en contactonderzoek gedaan.  

Goed om te weten: na volledig herstel moet je 3 maanden met condoom vrijen. Het is namelijk nog niet duidelijk of het virus via sperma wordt overgedragen. 

Behandeling van mpox 

De meeste mensen herstellen zonder behandeling. Alleen bij een sterk verminderde afweer kan een arts antivirale medicatie voorschrijven. 

Mpox vaccinatie 

Imvanex® is een vaccin tegen pokken en mpox. Het bevat een levend, verzwakt virus dat zich niet vermenigvuldigt in het lichaam. De bijwerkingen zijn meestal mild. 

Personen die niet eerder mpox hebben gehad, krijgen één prik van het vaccin. Sommige personen komen ook in aanmerking voor een tweede prik. Er moet dan minimaal vier weken tussen de twee prikken zitten. De bescherming is niet volledig; sommige mensen krijgen toch een (meestal milde) infectie. Alert blijven blijft dus belangrijk.

Deze vaccinatie is alleen bedoeld voor wie een hoog risico heeft om dit virus op te lopen. Dit zijn mannen die seks hebben met mannen of transgender personen. Verder moet je minimaal aan één van deze punten voldoen: 

• je hebt 10 of meer sekspartners gehad in de afgelopen 6 maanden 

• je hebt seks in een seksclub, sauna of andere sekslocatie 

• je hebt groepsseks of gaat naar seksfeesten 

• je krijgt (soms) betaald voor seks 

Ook als je PrEP gebruikt, hiv hebt of regelmatig wordt getest op hepatitis C mag je gevaccineerd worden tegen mpox. 

Het RIVM meldt dat de mpox-vaccinatie tot eind 2026 gratis te halen is voor wie in de risicogroep valt.  

Mpox medicatie bij Nationale Apotheek 

Heb je antivirale medicatie nodig om mpox te behandelen? Schrijf je in en laat je medicijnen makkelijk en snel thuisbezorgen. Vraag jouw (huis)arts om het recept naar ons te sturen.  

Heb je zelf een recept ontvangen? Upload dan je recept via je Nationale Apotheek-account om je medicijnen te bestellen.  

Hulp nodig? Neem contact op. Ons team staat voor je klaar.