• Voor 17.00 uur besteld, volgende werkdag verzonden
  • Gratis thuisbezorgd
  • Beoordeeld met een 8,1 op ZorgkaartNederland
  • Aanbevolen door VGZ en Zilveren Kruis
Voor 17.00 uur besteld, volgende werkdag verzonden

Eigen risico: wat is dit?

Rutger Broosus
Rutger Broosus| Beherend apothekerinfo@nationale-apotheek.nl

Je betaalt het eigen risico als je 18 jaar of ouder bent en gebruik maakt van zorg uit het basispakket.

Ben je 18 jaar of ouder en maak je gebruik van zorg uit het basispakket? Dan betaal je eigen risico. Het eigen risico is een verplicht bedrag om te betalen. Dit betekent dat je alle kosten van medicijnen, zorg en hulpmiddelen tot €385 zelf betaalt. Pas daarna betaalt je zorgverzekeraar de kosten. Hoe dit precies zit, leggen we je uit. 

Wanneer betaal je eigen risico voor zorg en medicijnen?

Het verplichte eigen risico geldt voor elke volwassene in Nederland wanneer je gebruik maakt van zorg uit de basisverzekering. Totdat je eigen risico op is, betaal je het verplichte bedrag van €385 voor zorg of medicijnen zelf. Daarnaast kun je ervoor kiezen om het eigen risico op te hogen. Dit noemen we het vrijwillige eigen risico. Het is mogelijk om met stappen van 100 op te hogen tot een maximaal eigen risico van €885 per jaar. Het voordeel: een lagere premie van je basisverzekering.

Let op: verhoog je je eigen risico maximaal en heb je opeens zorg nodig? Dan riskeer je een flinke rekening. Het is dus alleen verstandig om het eigen risico te verhogen als je het bedrag van het vrijwillig eigen risico achter de hand hebt. Lees meer over het wel of niet verhogen van je eigen risico.

Wanneer hoef je geen eigen risico te betalen?

Over bepaalde zorg uit de basisverzekering, betaal je geen eigen risico. Het gaat om huisartsenzorg en een bezoek aan de huisartsenpost, verloskundige zorg en kraamzorg, wijkverpleging en bepaalde zorg bij chronische ziekten zoals diabetes type 2 en COPD. 

Verschil eigen risico en eigen bijdrage

Wat is het verschil tussen eigen risico en eigen bijdrage? Naast € 385,- aan verplicht eigen risico moet je soms voor medicijnen ook een eigen bijdrage betalen. De overheid bepaalt een maximale vergoeding voor medicijnen. Is de prijs van je medicijnen hoger dan de maximale tegemoetkoming? Dan betaal je dus bij. Het kan ook zijn dat je zorgverzekeraar alleen het goedkoopste merk van jouw medicijnen vergoedt. Kies jij zelf voor een ander merk? Dan valt dat onder de eigen bijdrage. Via de terugbetaalregeling is het soms mogelijk om jouw eigen bijdrage terug te krijgen.

Tip: op medicijnkosten.nl vind je het eigen risico en de eigen bijdrage van je medicijn. Ook zie je of er een goedkoper alternatief is, dat je wel volledig vergoed krijgt.

Er zijn bepaalde regelingen die jou helpen je kosten voor medicijnen te betalen.

Wat te doen bij hoge zorgkosten?

Zijn je zorgkosten hoog, omdat je chronisch ziek bent? Dan zijn er bepaalde regelingen die jou helpen om deze kosten te betalen. Je eigen risico terugkrijgen, is helaas geen optie. Wat er wel mogelijk is, hebben we op een rijtje gezet.

Eigen risico gespreid betalen

Wil je liever het eigen risico gespreid betalen? Bij veel zorgverzekeraars kun je een betalingsregeling afspreken. Vraag bij je zorgverzekering na wat de mogelijkheden zijn.

Zorgtoeslag aanvragen

Zorgtoeslag is een tegemoetkoming om je zorgverzekering en het verplicht eigen risico te betalen. Hoe lager je inkomen, hoe hoger de toeslag. Heb jij een laag inkomen? Kijk dan of je recht op zorgtoeslag hebt. 

Ziektekosten aftrekbaar

Iets wat veel mensen niet weten is dat je sommige ziektekosten van je inkomstenbelasting mag aftrekken. Bijvoorbeeld kosten voor bepaalde medicijnen. Dit is met uitzondering van het eigen risico en de eigen bijdrage. Ook zitten er voorwaarden aan de regeling.

Eigen risico niet opgemaakt?

Heb je je eigen risico niet opgemaakt? Dan betekent dit dat jouw zorgkosten in dat kalenderjaar niet hoger waren dan jouw eigen risicobedrag. Je hoeft in dat geval niets bij te betalen, maar krijgt ook geen geld terug. Het bedrag dat nog overbleef wordt niet doorgeschoven naar een volgend jaar. Ieder kalenderjaar start je opnieuw met het minimale eigen risicobedrag van €385. 

Tip: Het vrijwillige eigen risico voor het aankomende kalenderjaar kun je vanaf half november tot en met 31 december omhoog of omlaag zetten. 

Veelgestelde vragen

Over het eigen risico

Bekijk alle veelgestelde vragen over het eigen risico van zorg in Nederland. Nationale Apotheek staat voor je klaar.

Wat is het eigen risico?

Iedere volwassene van 18 jaar of ouder betaalt in Nederland eigen risico als er gebruik wordt gemaakt van zorg uit het basispakket. Dit is verplicht. Het verplichte eigen risico houdt in dat je de eerste €385 aan kosten voor medicijnen, zorg en hulpmiddelen zelf betaalt. Heb je dit bedrag bereikt? Dan worden de verdere kosten door je zorgverzekeraar vergoed. Je kunt het verplichte eigen risico verhogen. Dit heet het vrijwillige eigen risico.

Wat als het eigen risico op is?

Is je eigen risico op? En maak je daarna gebruik van zorg uit je basispakket waar normaal gesproken een eigen risico voor geldt? Dan vergoedt je zorgverzekeraar de kosten. Het kan zijn dat je wel een eigen bijdrage betaalt.

Wat gebeurt er als je het eigen risico niet opmaakt?

Als je geen of weinig zorgkosten hebt gemaakt in een jaar, kan het zijn dat je je eigen risico niet opmaakt. Je hoeft dan niets te betalen, maar je krijgt ook niets terug. Het deel van je eigen risico dat ‘overblijft’ wordt niet doorgeschoven naar het volgende jaar. Elk kalenderjaar start je weer opnieuw met het minimale eigen risicobedrag van €385. 

Is het eigen risico aftrekbaar?

Zorgkosten die onder het eigen risico vallen, zijn niet aftrekbaar. Ook kosten die je maakt omdat je het vrijwillig eigen risico hebt opgehoogd, zijn niet aftrekbaar. Welke zorgkosten wel aftrekbaar zijn, vind je in het overzicht aftrekbare zorgkosten van de Belastingdienst.

Wat is het maximale bedrag voor het eigen risico?

Het verplichte eigen risico van €385 kun je verhogen met stappen van €100 euro tot maximaal €500. Dit noemen we het vrijwillig eigen risico. Zo kun je uitkomen op een maximaal eigen risico van €885. 

Het voordeel van je eigen risico verhogen? Een lagere premie van je basisverzekering. Let wel op: je riskeert in één keer een flinke rekening van het eigen risico als jou wat overkomt en je daardoor zorg nodig hebt. 

Het maximale bedrag voor het aankomende kalenderjaar kun je vanaf half november tot en met 31 december omhoog of omlaag zetten. 

Waar betaal je geen eigen risico voor?

Niet elke vorm van medische zorg valt onder het verplichte eigen risico van €385. Voor de volgende zorg worden geen kosten in rekening gebracht: 

  • Zorg door de huisarts en/of spoedeisende hulp 

  • Verloskundige zorg 

  • Kraamzorg, niet-invasieve prenatale test (NIPT-test) en de 20-wekenecho 

  • Wijkverpleging 

  • Bepaalde zorg bij chronische ziekten 

Wat is een aanvullende verzekering?

Naast de basisverzekering heb je ook een aanvullende verzekering voor zorg. Een aanvullende verzekering sluit je af bovenop je basisverzekering. Deze aanvullende kosten komen bovenop je maandelijkse premie. Een aanvullende verzekering is niet verplicht, maar kan handig zijn als je extra zorg verwacht. Denk hierbij aan verschillende zorgverleners of hulpmiddelen zoals: een fysiotherapeut, het zien van een medisch specialist en brillen of lenzen. Het verplichte eigen risico geldt alleen voor de basisverzekering. Aanvullende zorg gaat dus niet van het verplichte eigen risico af. Ben je aanvullend verzekerd? Dan kun je (een deel van) deze extra zorgkosten vergoed krijgen.